اسمش مسعود است. فقط ۲۷ سال دارد و ۱۳ ماه پيش هر ۲ كليه‌اش را از دست داده است. خودش مي‌گويد: «ماجرا از ۷ سال پيش شروع شد...
وقتي جذب اندام متناسب يكي از دوستانم شدم و تصميم گرفتم براي اينكه اندام و هيكلي مثل او داشته باشم، به باشگاه بروم و ورزش بدنسازي انجام دهم.» اما مگر مي‌شود ورزش كني و كليه‌هايت را از دست بدهي؟ مگر مي‌شود ورزش كني و زخم‌معده بگيري؟ مگر مي‌شود ورزش كني و مجبور باشي تا آخر عمر كورتون مصرف كني؟ نمي‌شود. مي‌دانيم كه نمي‌شود، مي‌دانيم و به همين دليل پاي صحبت‌هاي مسعود مي‌نشينيم تا بدانيم اين همه بلا چطور سرش آمد.
مسعود ۲۷ ساله كه بر اثر مصرف داروهاي بدنسازي دو كليه‌اش را از دست داده، مي‌گويد:
بدنسازي‌ام به بدن‌سوزي تبديل شد!
▪ چه شد پس از رفتن به باشگاه، اين همه مشكل برايتان پيش آمد؟
باشگاه رفتن و ورزش كردن مشكلي نداشت، خود من بودم كه باعث ايجاد كلي دردسر شدم.
▪ چطور؟
۲ ماه بيشتر از باشگاه رفتنم نگذشته بود كه تصميم گرفتم مصرف داروهاي بدنسازي را شروع كنم. خيلي دلم مي‌خواست زودتر به اندام دلخواهم برسم. با وجود اينكه هم‌باشگاهي‌ها و مربي‌ها به من گفتند مصرف دارو برايم زود است و ممكن است عوارض داشته باشد، به حرف هيچ كدامشان اهميتي ندادم و سراغ داروهاي بدنسازي رفتم.
▪ چه داروها يا مكمل‌هايي مصرف مي‌كرديد؟
انواع مكمل‌هاي پروتئيني و ويتاميني، كراتين، اكسي، متان، آمينو و قرص‌هاي اشتهاآور.
▪ اين مكمل‌ها را از داروخانه تهيه مي‌كرديد؟
متاسفانه نه. آنها را از يك مغازه در خيابان فلاح مي‌خريدم كه انواع و اقسام پودرها و مكمل‌هاي بدنسازي را مي‌فروخت و فروشنده‌اش ادعا مي‌كرد محصولاتش اصل است.
▪ مصرف اين داروها تحت‌نظر پزشك يا مربي ورزشي بود؟
نه. تمام آنها را سرخود مصرف مي‌كردم و پس از مدتي كه ديدم خوب جواب مي‌دهد، دوز مصرف را بالا بردم.
▪ مصرف اين همه داروي نيروزا و اشتهاآور، انرژيتان را بيش از اندازه بالا نمي‌برد؟
چرا، در آن روزها آنقدر انرژي داشتم كه بعد از وزنه زدن در باشگاه، كلي به كيسه بوكس مشت مي‌كوبيدم تا انرژي‌ام تخليه شود. اگر باز هم انرژي داشتم، به ديوار هم مشت مي‌كوبيدم. داروهاي اشتهاآور آنقدر اشتهايم را زياد مي‌كردند كه اگر فقط چند دقيقه غذا خوردنم دير مي‌شد، دست‌وپايم مي‌لرزيد و به حدي عصبي مي‌شدم كه اگر كسي حرفي مي‌زد يا كوچك‌ترين اتفاقي مي‌افتاد، بلافاصله كنترلم را از دست مي‌دادم و دعوا راه مي‌انداختم.
▪ اين ورزش بدنسازي فايده‌اي هم داشت؟
به جز چند مسابقه‌اي كه دادم و مقام‌هايي كه آوردم؛ هيچ! متاسفانه بدنسازي براي من دقيقا به بدن‌سوزي تبديل شد.
▪ عوارض داروهاي بدنسازي، چند وقت پس از مصرف آنها سراغتان آمد؟
چند ماه بعد از مصرف، دچار ناراحتي‌هاي شديد گوارشي مانند دل‌درد، دردمعده و زخم‌معده شدم. ۳ سال بعد هم كه دست‌وپايم شروع به ورم كرد و اصلا متوجه نبودم خيلي كمتر از گذشته دستشويي مي‌روم. مدام حالت تهوع داشتم و حس مي‌كردم غذا در گلويم گير مي‌كند. اوايل اين مشكلات را چندان جدي نمي‌گرفتم اما بالاخره به اصرار اطرافيان به متخصص ارتوپد مراجعه كردم.
▪ چرا ارتوپد؟
چون دست‌وپايم به شدت باد كرده بود و فكر مي‌كردم مشكل گرفتگي عروق و ارتوپدي دارم. متخصص ارتوپد بعد از درخواست چند عكس و آزمايش و مشاهده آنها گفت كه اصلا دچار گرفتگي رگ نيستم و مشكل ارتوپدي ندارم.
▪ بعد چه كرديد؟
۳ ماه گذشت و بعد از اينكه ديدم وضعيتم بسيار وخيم شده، به پزشك عمومي مراجعه كردم. برايم آزمايش‌خون نوشتند و وقتي آزمايش دادم، مسوول آزمايشگاه گفت هفته آينده براي گرفتن جواب به آنجا بروم، اما همان روز غروب از آزمايشگاه با من تماس گرفتند و خواستند مرا ببينند.
▪ چرا؟
ظاهرا علايم خطرناكي در آزمايش‌خونم ديده شده بود. كراتنين و اوره خونم به شدت بالا بود. بعدها متوجه شدم به‌دليل مصرف داروهاي بدنسازي، كليه‌هايم دچار مشكل شده‌اند و به‌دليل پايين آمدن حجم و تعداد دفعات دفع ادرار، دچار افزايش اوره و كراتنين خون شده‌ام و دست‌وپايم ورم كرده است. رييس آزمايشگاه از من پرسيد آيا قبلا دياليز مي‌شده‌ام و وقتي با جواب منفي من روبرو شد، گفت حتما اشتباه شده و بايد سريع به پزشك مراجعه و آزمايش‌ها را تكرار كنم.
▪ اين كار را انجام داديد؟
بله، آزمايش‌ها دوباره تكرار شد و بعد از ۴۸ ساعت كه جواب آنها آمد، پزشكم گفت كه مشكل شديد كليه پيدا كرده‌اي و بايد به سرعت بستري شوي.
▪ و بعد؟
متاسفانه بعد از بستري و نمونه‌برداري از كليه‌ها، مشخص شد هر دو كليه‌ام صد درصد از كار افتاده‌اند و بايد تا پيدا شدن كليه‌اي جديد براي پيوند، دياليز شوم.
▪ چه مدتي دياليز مي‌شديد؟
حدود ۶ ماه. يعني قرار بود فقط ۱ ماه دياليز شوم اما از آنجا كه عفونت معده هم پيدا كرده بودم، پزشك معالجم تشخيص داد بايد تا رفع عفونت معده منتظر ماند.
واقعا هر روز دياليز به اندازه يك عمر برايم مي‌گذشت و هرگز عذاب و درد آن روزها از يادم نمي‌رود. تنها شانسي كه آوردم، اين بود كه خيلي زود يك كليه برايم پيدا شد و به لطف خدا كار پيوند كليه به خوبي انجام گرفت.
▪ آيا بعد از پيوند هم مشكلي داشتيد؟
معلوم است كه دارم؛ من امروز آدمي با يك كليه و عضو پيوندي هستم و ديگر هرگز نمي‌توانم زندگي عادي گذشته‌ام را داشته باشم. با اينكه ۱۳ ماه از پيوندم مي‌گذرد، هنوز و هر روز در حال مصرف دارو هستم؛ داروهايي كه بايد تا آخر عمر مصرفشان كنم. ماهي يا دو ماهي يكبار بايد نزد پزشك بروم و ويزيت شوم. به‌هيچ‌وجه نبايد كليه?ام سرما بخورد. بايد به شدت مواظب باشم تا ضربه‌اي به آن نخورد. ديگر نمي‌توانم با دوستانم به كوه يا اسكي بروم. حتي نمي‌توانم ورزش‌هاي دلخواهم را انجام دهم. به علت كورتون‌هايي كه مصرف مي‌كنم، سيستم ايمني بدنم به شدت ضعيف است و يك سرماخوردگي ساده مي‌تواند برايم به خطرناك‌ترين بيماري دنيا تبديل شود. بودن در مكان‌هاي شلوغ و آلوده به‌دليل احتمال ورود ويروس و ميكروب به بدن، تقريبا برايم ممكن نيست. در يك كلام بگويم كه من ديگر آن آدم سابق نيستم.
▪ چرا بايد كورتون مصرف كنيد؟
براي اينكه سيستم دفاعي بدن عليه عضو پيوندي جديد وارد عمل نشود و آن را مانند يك دشمن از بين نبرد و از كار نيندازد.
▪ حرف آخر؟
از تمام جوان‌ها مي‌خواهم بدون فكر و از روي هيجان و احساساتشان به سراغ داروهاي بدنسازي نروند. از تمام كساني كه اين مطلب را مي‌خوانند خواهش مي‌كنم عمر و آينده‌شان را با روياهاي بيهوده هدر ندهند و از حال و روز امثال من درس عبرت بگيرند.
● نگاه فوق‌تخصص گوارش و كبد
داروهاي بدنسازي
زخم گوارشي مي‌آورند
دكتر شهرام آگاه
عضو هيات علمي دانشگاه علوم?پزشكي تهران
داروهاي مختلفي كه بي‌رويه و بدون تجويز پزشك و حتي گاهي بدون اطلاعات علمي براي افزايش غيرطبيعي حجم عضلات يا افزايش انرژي بدن استفاده مي‌شوند، عوارض متعددي براي تمام ارگان‌هاي بدن مانند دستگاه گوارش و كبد دارند. اين داروها بسيار متنوع هستند و شايع‌ترين آنها ويتامين‌ها و موادمعدني است؛ درست همان داروها و مكمل‌هايي كه آقاي مسعود مدتي بي‌رويه آنها را استفاده مي‌كرده است. مهم‌ترين مشكلي كه مصرف بي‌رويه ويتامين‌ها و موادمعدني ايجاد مي‌كند، عوارض گوارشي است. برخي از مينرال‌ها مي‌توانند باعث ايجاد سوءهاضمه يا تحريك معده شوند. به همين دليل هم اين بيمار در ماه‌هاي اول پس از مصرف دچار معده‌درد شده بوده است. مصرف ويتامين‌ها در حجم بالا عوارضي مانند تهوع و دردهاي شكمي دارد. ويتامين‌هاي محلول در آب از طريق كليه دفع مي‌شوند اما ويتامين‌هاي محلول در چربي قابل دفع از طريق كليه‌ها نيستند و مي‌توانند باعث ايجاد مسموميت‌هاي متعددي شوند. هورمون‌هاي آنابوليزان هم كه از مواد نيروزا محسوب مي‌شوند و برخي افراد در بدنسازي آنها را مصرف ميكنند، خطرناك‌ترين داروهاي نيروزا هستند. مهم‌ترين عارضه اين داروها، ايجاد مشكلات جدي كبدي، تومورهاي عروقي در كبد و برخي از انواع سرطان‌هاي كبد است. داروهايي كه اين بيمار مصرف مي‌كرده، مانند خيلي از داروهاي بدنسازي، بر متابوليسم بدن تاثير مي‌گذارند. ممكن است محرك سيستم عصبي يا عضلاني باشند و با تاثيراتي كه بر عروق دارند، گاهي مي‌توانند باعث ايجاد زخم‌هاي خاصي در نقاط مختلف بدن مانند دستگاه گوارش هم بشوند. مثلا يكي از عارضه‌هاي اين داروها در بدن بيمار، ايجاد زخم‌معده بوده است. برخي از موادمخدر هم در تهيه اين داروهاي بدنسازي به كار مي‌روند كه مشكلاتي براي فرد ايجاد ميكنند. نكته مهم اين است كه داروهاي بدنسازي، غيرقانوني تهيه مي‌شوند و مي‌توانند حاوي هر ماده ناشناخته و مضري باشند. به همين دليل پرهيز از مصرف آنها به شدت توصيه مي‌شود زيرا هيچ راهي براي فرار از عوارض مصرفشان وجود نداشته، ندارد و نخواهد داشت.
● نگاه متخصص پزشكي ورزشي
خيلي از اين داروها آلودگي دارند
دكتر احمد باقري‌مقدم
عضو هيأت‌علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران
مصرف مكمل‌ها شرايط خاصي دارد و فقط ورزشكاراني در سطح بالا كه ورزش‌هاي قهرماني و ملي انجام مي‌دهند و در مواردي كه فعاليت‌هاي ورزشي سنگين و شديد دارند، مي‌توانند برخي از مكمل‌هاي گروه A را تحت‌نظر پزشك تيم مصرف كنند. در ساير موارد، استفاده از مكمل‌هاي دارويي و غذايي به هيچ‌‌وجه به هيچ فردي توصيه نمي‌شود و رژيم‌هاي غذايي مناسب مي‌توانند پاسخگوي نياز هر ورزشكاري در هر رشته‌اي باشند. متاسفانه استفاده از مكمل‌ها و تركيب‌هاي دارويي كه گاهي افراد غيرحرفه‌اي و غيرپزشك هم آنها را تجويز ميكنند، در ميان ورزشكاران بدنسازي رايج شده است. به همين دليل شاهد رشد روز‌افزون تعداد افرادي هستيم كه به‌دليل ابتلا به عوارض داروهاي بدنسازي، روانه مراكزدرماني مي‌شوند. ويتامين‌ها، كلسيم و كراتين جزو مكمل‌هاي مجاز هستند و مي‌توانند تحت‌نظر پزشك مصرف شوند اما ساير مكمل‌ها مانند آنچه اين بيمار مصرف مي‌كرده، ۲ مشكل اساسي دارند؛ بيشتر آنها از مواد هورموني و آنابوليك تشكيل شده‌اند و مصرفشان در حجم بالا بسيار خطرناك است زيرا مي‌توانند باعث ايجاد عوارض قلبي، رواني، هورموني و كليوي شوند. دوم اينكه مصرف بي‌رويه مكمل‌ها، حتي انواع مجازشان، عوارض خطرناكي براي بدن دارد. متاسفانه در مورد اين بيمار، مصرف بيش از حد مكمل‌هاي پروتئيني در كنار ساير داروها و احتمالا دريافت سمومي كه به صورت مشخص و نامشخص در مكمل‌ها وجود دارد، باعث ايجاد اختلال در عملكرد كليه‌ها و در نهايت هم از دست دادن آنها شده است. افراد غيرحرفه‌اي و غيرپزشك متوجه علايم و عوارض مصرف داروهاي بدنسازي نمي‌شوند. اگر مسعود با نظر پزشك دارو و مكمل مصرف مي‌كرد، حتما پس از مشاهده ناراحتي‌هاي اوليه مانند ناراحتي‌هاي گوارشي، متوجه بروز عوارض اين داروها مي‌شد و شايد ديگر كارش به پيوند كليه نمي‌كشيد. به همين دليل ما اصرار مي‌كنيم ورزشكاران سرخود سراغ مكمل‌ها و داروهاي بدنسازي نروند. در نهايت بد نيست اين موضوع را هم بدانيد كه براساس نتايج تحقيقات، درصد بالايي از داروهاي بدنسازي موجود در تمام كشورها، حتي كشورهاي اروپايي و آمريكا، داراي آلودگي هستند. در بيشتر كشورهاي غربي، الزام حقوقي به نوشتن محتويات مواد مصرفي روي برچسب كالاها وجود ندارد. به همين دليل مواد ممنوعه موجود در مكمل‌ها و داروهاي بدنسازي روي برچسب اطلاعات محصول درج نمي‌شود، بنابراين وقتي مكملي غيرقانوني وارد كشور مي‌شود، ممكن است محتوي انواع آلودگي‌هاي هورموني و آنابوليك باشد. به همين دليل خريد اين مواد از فروشگاه‌هاي غيرمجاز توصيه نمي‌شود. حتي داروخانه‌ها هم بايد اين مكمل‌ها را با تاييديه وزارت بهداشت بفروشند و خريد مكمل بدون تاييديه حتي از داروخانه‌ها هم توصيه نمي‌شود.
● نگاه متخصص اپيدميولوژي تغذيه
دكتر ربابه شيخ‌الاسلام
دبير جشنواره مي‌گويد:
مربيان ورزشي هم بايد سوگند بخورند
سلامت: با وجود ابعاد وسيع مشكلي كه در مورد بدنسازي و عوارض داروها و مكمل‌هاي پرخطر وجود دارد، فكر مي‌كنيد صفحه «ميزگرد تناسب‌اندام» مانند صفحه «زير ذره‌بين روغن» موفق مي‌شود؟
اول بايد موفقيت را معني كرد. من هم‌اكنون هم احساس موفقيت مي‌كنم چون در ۴ ماه گذشته كه يك موج اطلاع‌رساني را با همكارانم در به‌سايت ايران، هفته‌نامه سلامت، صدا?و?سيما، پرشين?بلاگ و سلامت نيوز ايجاد كرديم، عده زيادي از متخصصان كشور كه در مطب يا كلينيك‌هاي خود شاهد عوارض روش‌هاي نادرست بدنسازي هستند، به كميته علمي جشنواره پيوسته‌اند. علاوه بر اين، فدراسيون پزشكي ورزشي كشور كه جزو حاميان اين جشنواره است، فهرست مكمل‌هاي مجاز را اعلام كرده و بخشنامه‌اي نيز صادر كرده‌اند كه در نظارت‌هايي كه در سالن‌هاي بدنسازي انجام مي‌شود با كساني كه مكمل‌هاي غيرمجاز مصرف ميكنند، به شدت برخورد خواهدشد. اداره‌كل نظارت بر دارو نيز كميته‌اي را براي نگاه مجدد به مكمل‌ها تشكيل داده كه اميدوارم نتيجه كارشان به زودي منتشر شود.
▪ آيا اعضاي كميته علمي جشنواره همه از بخش سلامت هستند؟
نه و اين خود يك موفقيت بزرگ ديگر است؛ ما متوليان سلامت را با متوليان ورزش، به‌خصوص ورزش همگاني به همكاري دعوت كرده‌ايم. اگر به سايت جشنواره مراجعه كنيد، حاميان را خواهيد يافت. از وزارت بهداشت، دفتر آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت اولين مشوق ما بود و بعد كم‌كم فدراسيون‌هاي ورزشي هم به گروه حاميان پيوستند. البته هنوز هم از همه متخصصان گروه پزشكي، انجمن‌هاي علمي مربوطه، متوليان ورزشي، دانشكده‌هاي تربيت بدني و... دعوت مي‌كنيم با مراجعه به سايت و آشنايي با محورهاي جشنواره و همايش علمي، در اين حركت اطلاع‌رساني ملي شريك شوند.
▪ حاميان جشنواره تاكنون كمك مالي براي برگزاري اين جشنواره داشته‌اند؟
متاسفانه تاكنون هزينه‌ها را برگزاركنندگان پرداخت كرده‌اند و هيچ كمك مالي‌اي نداشته‌ايم. فقط مدير محترم برج ميلاد با در اختيار گذاشتن سالني بزرگ براي برگزاري جشنواره به ما كمك كرده‌اند كه لازم مي‌دانم صميمانه از ايشان و همكارانشان تشكر كنم. ضمنا معاونت اجتماعي فرهنگي شهرداري تهران نيز قول مساعدت‌هايي را براي اطلاع‌رساني وسيع از طريق خانه‌هاي سلامت، شوراياري‌ها و... به ما داده‌اند ولي به دليل مشكلات مالي در كل كشور، نتوانسته‌ايم حتي براي چاپ پوستر و كارهاي معمول در هر همايش و جشنواره‌اي از حمايت متوليان سلامت و فدراسيون‌ها برخوردار شويم.
▪ شما از مديريت هفته‌نامه «سلامت» خواستيد در ايجاد اين موج اطلاع‌رساني به شما كمك كند. از ما چه انتظاري داريد؟
هفته‌نامه «سلامت» با سابقه درخشاني كه دارد مورد توجه، علاقه و اعتماد مردم است بنابراين ايجاد اين صفحه و مصاحبه با اعضاي هيات علمي جشنواره و بيان دلسوزانه پزشكان و متخصصاني كه شاهد عوارض مختلف استفاده نابجا از مكمل‌ها و ساير مواد هستند و همچنين نوشتن شرح‌حال خود افرادي كه در شرايطي از اين مكمل‌ها و مواد استفاده كرده و دچار مشكل شده‌اند، مي‌تواند در رساندن پيام به‌خصوص به جوانان و خانواده‌ها موثر باشد. ما همه مي‌دانيم سلامت، نعمتي است كه فقط وقتي آن را از دست بدهيم، مي‌فهميم چقدر بزرگ است. دست‌اندركاران هفته‌نامه «سلامت» بايد از هر طريق ممكن اين موج اطلاع‌رساني را تقويت كنند. مصاحبه با متوليان ورزش‌هاي همگاني و تلاش براي متقاعدكردن آنها به برگزاري دوره‌هاي بازآموزي براي مربيان ورزشي مي‌تواند از اقدام‌هاي موثر باشد.
▪ شما گفته‌ايد مربيان ورزشي نيز بايد در زمان دريافت گواهينامه‌شان سوگندنامه داشته باشند و خود را به سوگند خود متعهد بدانند؟
بله، همان‌طور كه گروه پزشكي براي دريافت مدرك پزشكي خود سوگند ياد ميكنند بايد اين آيين براي مربيان ورزشي كه مردم نوجوانان و جوانان خود را به آنها مي‌سپارند، اجرا شود. تعداد مربيان ورزشي در كشور بسيار زياد است؛ چرا نبايد سازماني مانند نظام پزشكي كه بر كار پزشكان نظارت مي‌كند و تسهيلاتي هم براي آنها فراهم مي‌كند، براي مربيان نيز وجود داشته باشد؟
▪ از كتاب جشنواره به نام «بايد‌ها و نبايد‌هاي تناسب‌اندام و بدنسازي» بگوييد.
قرار شده تمام اعضاي هيات علمي در نگارش اين كتاب سهيم باشند. گروه هدف مردم و جوانان هستند بنابراين كتاب بايد ساده و براي عموم قابل‌درك باشد. در اين كتاب مردم از زبان متخصصان سلامت كشور با تهديدها و عوارضي كه ممكن است فرد را حتي تا پاي مرگ بكشاند يا تا آخر عمر وابسته و ناتوان كند، آشنا مي‌شوند. اميدوارم اين كتاب براي پايان جشنواره آماده شود.
▪ شنيده‌ايم دبيرخانه جشنواره دائمي خواهدبود. آيا هدف خاصي از اين اقدام داريد؟
بله، اگر بخواهيم با موج گسترده تبليغات رسانه‌هاي خارجي كه تلاش دارند با ساخت فيلم‌هاي جذاب روي جوانان تاثير بگذارند به‌طوري كه تنها آرزويشان داشتن بازو‌هاي قوي و هيكلي با عضله‌هاي نمايان و مثلا بسيار پرقدرت باشد و بتوانند رقيب را با يك مشت از پا دربياورند و از آن‌سو سودجويان و فروشندگان مكمل‌هاي انسانكش كه غير از سودهاي كلان و نجومي به چيزي نمي‌انديشند، نبايد فقط به برگزاري يك جشنواره و مسابقه قانع باشيم و راه را با تفكر براي برنامه‌ريزي‌هاي آتي ميان‌مدت و بلندمدت، شناخت نقاط قوت و ضعف خودمان، تغيير در كريكولوم‌هاي آموزشي مربيان و... آماده كنيم.
▪ آيا با سازمان ورزش و جوانان هم ارتباط برقرار كرده‌ايد؟
بله، ما برنامه بلندمدت خود را به اين سازمان داده‌ايم زيرا در اين سازمان با پتانسيل‌هاي موجود، كارهاي مثبت فراواني مي‌توان انجام داد. در ضمن، مديران اين سازمان به مسووليت خطير خود آگاه‌اند و منتظر هستيم نشستي با اين عزيزان داشته باشيم.
● نگاه فوق‌تخصص كليه و مجاري ادراري
دكتر شهناز اتابك
هشدار مي‌دهد:
خطر داروهاي بدنسازي براي كبد و كليه
سلامت: ايشان كي به شما مراجعه كرد؟
متاسفانه زماني به من مراجعه كرد كه كليه‌هايش را به‌دليل مصرف بي‌رويه داروهاي بدنسازي از دست داده بود و ديگر نمي‌شد كاري جز دياليز تا پيدا شدن كليه پيوندي برايش انجام داد.
▪ آيا از دست دادن كليه‌ها براي تمام اين افراد، اتفاق مي‌افتد؟
ما نمي‌توانيم بگوييم ظرفيت نهايي هر كليه چقدر است اما اگر ظرفيت كليه‌هاي فردي كم باشد و داروهاي بدنسازي مصرف كند، امكان از دست رفتن كليه‌ها وجود خواهد داشت.
▪ يعني به نظر شما ظرفيت كليه‌هاي اين بيمار پايين بوده است؟
دقيقا همين‌طور است و به همين دليل نمي‌توانم قاطع بگويم تمام افرادي كه دارو و مكمل‌هاي بدنسازي مصرف ميكنند، حتما كليه‌هايشان را از دست مي‌دهند اما نبايد از اين نكته هم غافل بود كه بيشتر داروهاي بدنسازي، عوارض و آثار منفي كم و زيادي بر كليه‌ها و كبد مصرف‌كنندگان خواهند داشت.
▪ افرادي كه پيوند كليه انجام داده‌اند، بايد چه ملاحظاتي در زندگي خود داشته باشند؟
بايد تا آخر عمر داروهاي مختلفي از جمله كورتون مصرف كنند. قدرت سيستم ايمني بدن آنها از ديگران بسيار پايين‌تر است. بايد تمام حواسشان به نوع زندگي و رژيم‌غذايي‌شان باشد تا به‌دليل ضعيف بودن سيستم ايمني و داشتن عضو پيوندي دچار عفونت و بيماري‌هاي عفوني نشوند.
▪ حرف آخر؟
متاسفانه اين روزها زياد با جوان‌هايي مانند اين بيمار مواجه مي‌شويم و متاسفيم از اينكه مي‌بينيم جوان‌ها از روي هيجان، دست به كارهايي مي‌زنند كه باعث به خطر افتادن سلامت و حتي جانشان مي‌شود. به‌عنوان يك پزشك، به تمام افرادي كه تمايل به داشتن اندامي متناسب با مصرف داروهاي بدنسازي دارند، توصيه مي‌كنم دست از اين تمايلشان بكشند و بدانند خطرهاي ناشي از مصرف اين داروها، خيلي جدي‌تر از چيزي است كه فكر ميكنند. هرگز نبايد داروهاي بدنسازي را سرخود مصرف كرد وگرنه عاقبتي جز آنچه در اين پرونده مي‌خوانند، نخواهد داشت.
داروهاي بدنسازي چه ضرر هايي دارند